Tak wyglądała synagoga przed remontem. Teraz monumentalny budynek przy ulicy Narutowicza zdobi Leszno

W 1990 roku prasa donosiła ze smutkiem, że okazały gmach synagogi przy ulicy Gabriela Narutowicza w Lesznie znajduje się w opłakanym stanie i brakuje pomysłów na wykorzystanie budynku - przypomina Jakub Piwoński z Muzeum Okręgowego w Lesznie.

W 1992 roku pojawił się pomysł, aby synagogę przekazać na cele muzealne. Pomysł ten spotkał się z powszechną aprobatą i w kwietniu 1992 r. rada miejska Leszna przyjęła uchwałę, która rozpoczęła postępowanie administracyjne zmierzające do przekazania budynku.

Remont za ponad dwa miliony rozpoczął się w 1993 roku. Sześć lat później prace wstrzymano. Powodem były roszczenia własnościowe Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu, zgłoszone na mocy ustawy z 1997 roku o restytucji mienia żydowskiego. Przez kilka lat trwał spór o to, kto ma być właścicielem synagogi. Ostatecznie Sejmik Województwa Wielkopolskiego zdecydował o wypłaceniu odszkodowania gminie żydowskiej, która zrzekła się prawa własności do obiektu. Sejmik sfinansował też dokończenie remontu.

Równolegle dyrektorka muzeum, Elżbieta Feciaszko, nawiązała współpracę z Żydowskim Instytutem Historycznym w Warszawie i zaapelowała o poszukiwanie zbiorów, które zilustrowałyby dzieje leszczyńskich i wielkopolskich Żydów - dodaje J. Piwoński.